رویکرد نشانه شناختی به مفهوم رنگ و کاربست آن در قرآن کریم

author

Abstract:

نشانه شناسی واژه‌های قرآن بدین سبب از اهمیت خاص برخوردار است که اولاً خداوند آن را معجزه پیامبرش قرار داده و مخاطبان خود را به مبارزه طلبیده تا اگر قدر و توان آوردن یک سوره در برابر قرآن دارند، آن را عرضه نمایند، ثانیاً متن قرآن به خودی خود، دارای واژگانی است که با فرض حذف واژه قرآنی و جانشین کردن واژه دیگر، همه معنای عباراتی که در آیه آمده دچار اختلال می‌شود. یکی از این صدها واژه کلید در قرآن کریم، واژه‌هایی هستند که به نحوی به رنگ دلالت دارند. این رنگ‌ها بعضی جزء رنگ‌های اصلی بوده که علم فیزیک آنها را شناسایی کرده و بعضی غیر اصلی می‌باشند که با طبیعت کاملاً هماهنگ و متناسبند. غرض از روی آوردن به این مقوله، تحلیل نشانه شناختی و کشف معانی واژگان مربوط به رنگ است تا در این راستا توجه قرآن شناسان به این بخش جلب شده و زیبایی‌های معنایی را از این منظر به نظاره بنشینند. در این مطالعه، از رویکردهای نشانه شناختی، همچون "زبان مجاز"، "درون متنیت" و "تفاوت" (شامل روابط همنشینی و جانشینی) در تحلیل واژگان مرتبط با و مفهوم رنگ استفاده شده تا معانی مستقیم (معنایی) و غیر مستقیمی (کاربردی) که از واژگان رنگ بدست می‌آید، مورد بررسی قرار گرفته، غیر قابل جایگزین بودن بعضی از رنگ‌ها با رنگ‌های مشابه و استفاده عالمانه و خلاقانه از این واژگان مشخص گردد. نتایج این بررسی مورد استفاده مفسرین این کلام الهی خواهد بود تا با دید گسترده‌تری به مفاهیم قرآنی توجه نموده و به ایجاد تفاسیر علمی و نشانه شناختی اهتمام ورزند. همچنین این نتایج، پیامی برای مترجمان قرآن خواهد بود تا در این رهگذر، معادل‌های دقیقتری برگزینند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی نشانه شناختی به واژة آیه در قرآن کریم

 چکیــده  دانش وجوه از شاخه های علوم قرآنی است که قرآن پژوهان در تاریخ تفسیر وپژوهشهای قرآنی به آن توسل بسیار جسته اند اصطلاح وجوه به کلمات چند معنایی اطلاق می شود که در قرآن بکار رفته اند. گاه یک کلمه به بیست وجه یا بیشتر در قرآن بکار می رود ، بررسی متن قرآن و تعیین مدلول برای دالهای قرآنی ( واژگان قرآن ) با وجود انبوهی واژگان در وجوه امری دشوار است . در این مقاله سعی شده است تا با رهیافتی ن...

full text

نگاهی نشانه شناختی به واژه آیه در قرآن کریم

 چکیــده  دانش وجوه از شاخه های علوم قرآنی است که قرآن پژوهان در تاریخ تفسیر وپژوهشهای قرآنی به آن توسل بسیار جسته اند اصطلاح وجوه به کلمات چند معنایی اطلاق می شود که در قرآن بکار رفته اند. گاه یک کلمه به بیست وجه یا بیشتر در قرآن بکار می رود ، بررسی متن قرآن و تعیین مدلول برای دالهای قرآنی ( واژگان قرآن ) با وجود انبوهی واژگان در وجوه امری دشوار است . در این مقاله سعی شده است تا با رهیافتی ن...

full text

بررسی مفهوم «عدل» و مترادفات آن در قرآن کریم

حقیقت «عدل» به جهت فطری بودنش، از دیرباز جزء مهمترین مفاهیم بنیادی و دغدغه‌های زندگی بشر و ادیان الهی بوده است. قرآن کریم نیز به عنوان چراغ هدایت انسان ها، این آموزه را در همه‌ی ابعاد زندگی مورد تأکید قرار داده است. در برخی از آیات با بهره گیری از تمثیل ها، به توضیح و تبیین هر چه بیشتر این مفهوم پرداخته شده است. از سوی دیگر فراوانی آیات عدل و کلمات مترادف آن، بیانگر اهمیت جایگاه این مفهوم در قر...

full text

مفهوم تقوا و کاربرد آن در قرآن کریم

 پژوهشى درباره معناشناسى واژة »تقوا« در قرآن کریم است. واژة تقوا و کلمات هم‌خانواده آن در مجموع 258 بار به دو گونه فعلى و اسمى در قرآن استعمال شده است. نویسنده پس از بررسى ریشه‌هاى آن، به تبیین مفهومى و بررسى جنبه‌هاى صرفى کلمات مانند: »تقاة«، »واق«، »تقیّا«، »اتقى« و »المتقون« و همچنین نوع کاربرد آنها در قرآن پرداخته است. و در پایان نتیجه گرفته است: 1- مراد از »تقوا« در قرآن همواره یک معنى و مف...

full text

بررسی معناشناختی واژه «دنیا» در قرآن کریم با رویکرد شناختی

    واژه دنیا با یکصد و پانزده بار تکرار، یکی از پرکاربردترین و کلیدی­ترین واژگان قرآن مجید است که مداقه در معنای کاربردی آن- مانند تمام الفاظ مصحف شریف- امری ضروری است؛ ازاین‌رو در این پژوهش تلاش می­شود به تصویری درست از معنای واژه دنیا در قرآن دست یازیم. یافته­های این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی ـ کتابخانه­ای نوشته شده است، بیانگر این مطلب است که اگر واژة دنیا از ریشه دنو باشد، مؤنث «أد...

full text

مفهوم و مراتب ولایت در قرآن کریم

ولایت، یکی از محورهای مهم بحث های قرآن است که به تمامی مراتب، مفاهیم و اقسام آن پرداخته شده است. گاهی ولایت، تصدی و سرپرستی را در شعاع محدود مطرح می کند و گاهی دایره ای وسیع و گسترده را شامل می شود مانند ولایت تکوینی خداوند بر هستی و یا ولایت تشریعی خداوند و پیامبر و امامان معصوم در قانون گذاری و فرمان روایی بر جامعه، در جایی مسلمانان را از پذیرفتن ولایت و سرپرستی غیر مسلمانان بر حذر می دارد و ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 1

pages  77- 92

publication date 2014-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023